نظام «نگرش ـ آینده‌پژوهی» اسلامی

نویسندگان

چکیده

آینده‌پژوهی اسلامی نسخه بدیل آینده‌پژوهی رایج است که تا کنون در عمل شکل نگرفته است. برای تحقق آینده‌پژوهی اسلامی باید توجه داشت که آینده‌پژوهی بر آینده‌اندیشی استوار است و بستر این دو، نگرش حاکم بر جامعه است. این سه، نظامی را با عنوان نظام «نگرش ـ آینده‌پژوهی» شکل می‌دهند که ترسیم‌گر ابعاد نظری و کاربردی آینده‌پژوهی است. این مقاله می‌کوشد به این پرسش پاسخ گوید که زیرساخت کلیدی برای تحقق آینده‌پژوهی اسلامی چیست. بنابراین افزون بر معرفی نظام «نگرش ـ آینده‌پژوهی» نشان داده می‌شود که آینده‌پژوهی اسلامی در قالب نظام «نگرش ـ آینده‌پژوهی» اسلامی شکل می‌گیرد. نظام‌های رایج و اسلامی به‌طور کامل مستقل از یکدیگر نیستند و افزون بر وجوه افتراق، دارای وجوه اشتراکی نیز هستند. البته در مبانی و سطوح کلان اشتراکات ناچیز است. ضمن آنکه دین مبین اسلام تنها عامل اصلی و اساسی تفاوت این دو نظام به شمار نمی‌رود و شرایط و اقتضائات زمانی و مکانی شکل‌گیری نظام «نگرش ـ آینده‌پژوهی» اسلامی نیز سبب آشکار شدن تفاوت‌هایی میان این دو نظام می‌شود.

کلیدواژه‌ها