عوامل مؤثر بر شکل‌گیری تعارض‌های فرهنگی فراروی دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه بین‌المللی امام ‌خمینی(ره))

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد علوم سیاسی و مطالعات انقلاب اسلامی، دانشگاه شاهد، دانشکده علوم انسانی، تهران، ایران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت امور فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی،دانشکده علوم تربیتی، واحد خوراسگان، اصفهان، ایران

چکیده

 


 

دانشگاه، به عنوان یکی از مهمترین نهادهای آموزشی کشور، مولد فرهنگ در جامعه است. فهم درست از فرهنگ و بازتولید آن به عناصر قابل قبول جامعه، دانشجو را به عنوان یکی از کنشگران اصلی مواجهه فرهنگ غنی اسلامی‌ـ‌ایرانی در مقابل فرهنگ غرب قرار داده است و در این رویارویی، می بایست نسبت به حل تعارض های موجود در دو فرهنگ انتخاب درستی داشته باشد. بنابراین این پژوهش با هدف شناخت علل تعارض‌های فرهنگی ایجاد شده در دانشجویان با روش کیفی در دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) انجام شده است. روش به‌کاررفته در این مقاله، روش تحلیل مفهومی و قیاسی بوده و دراین‌راستا، با 15 نفر از دانشجویان این دانشگاه، مصاحبه عمیق تا حد اشباع اطلاعات انجام شده است. افزون‌براین، به‌منظور کامل کردن داده‌ها و رسیدن به اهداف پژوهش، با 7 نفر از نخبگان و استادان دانشگاه نیز مصاحبه شده است. نتیجۀ این مصاحبه‌ها پس از قیاس با داده‌های پژوهش‌های گوناگون دیگر در این زمینه، در قالب 8 علت اصلی تعارض فرهنگی در دانشجویان و 6 راه‌حل رویارویی با این تعارض‌ها (پیشنهاد) ارائه شده است.

تازه های تحقیق

 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Factors Affecting the Formation of Cultural Conflicts Faced by the University Students (Case Study: Students of Imam Khomeini International University)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Rahim Eyvazi 1
  • Amir Garrousi 2
1 Professor ,Political Science and Studies of the Islamic Revolution, Shahed University, Faculty of Humanities, Tehran, Iran
2 Master of Cultural Affairs Management, Islamic Azad University, Faculty of Educational Sciences, Khorasgan Branch, Isfahan, Iran
چکیده [English]

 


 

Universities, as the most important educational institutions in any country, are the culture builders and developers in each society. Correct understanding of culture and the ability to reproduce it into acceptable elements of the society have made the students as the main actors of the confrontation between the rich Islamic-Iranian culture and Western culture and in this conflict students are expected to choose the right path to resolve the conflict between these two cultures. The present study was conducted with a qualitative method in Imam Khomeini International University so as to identify the causes of the cultural conflicts created in the university students. The method used in this paper was conceptual and deductive analysis in which 15 students of this university were interviewed in full details so that they might respond the questions with enough information. In addition, seven university elites and professors were interviewed to complete the data and achieve the research objectives. After comparison of the results of these interviews with data from some other studies in this field, the outcomes were presented in the form of 8 main causes of cultural conflict in students and 6 (suggested) solutions to settle these conflicts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic- Iranian Culture
  • Western Culture
  • Cultural Conflict
 
 
ابراهیمی، سیدابراهیم (1386)، «آسیب‌شناسی مهندسی فرهنگ در دانشگاه»، مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، سال یازدهم، شماره چهارم، صص 128-104.
آقاپیروز، علی (1385)، «مدیریت تعارض با رویکرد اسلامی»، پژوهش‌های مدیریت راهبردی، شماره 37، صص 70-41.
آشوری، داریوش (1381)، تعریف‌ها و مفهوم فرهنگ، چاپ دوم، تهران: مؤسسه انتشارات آگاه.
آزادارمکی، تقی (1380)، مدرنیته ایرانی: روشنفکران و پارادایم فکری عقب‌ماندگی در ایران، تهران: دفتر انتشاراتی اجتماع.
اصغری، فیروزه؛ غیاثی، سعید؛ عباس‌پور، عباس؛ رحیمیان، حمید (1397)، «ضرورت‌های مفهومی و الزامات روشی در مطالعات فرهنگ دانشگاهی»، مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، شماره 41، صص 164-129.
ایزدی یزدان‌آبادی، احمد (1379)، مدیریت تعارض، تهران: انتشارات دانشگاه امام حسین(ع).
بلیک، فرنس (1370)، «ماهیت فرهنگ غرب»، ترجمه حمید غفاری، فصلنامه نامه فرهنگ، شماره 4، صص 47-38.
بقایی‌پور، کسری؛ رمضان‌نژاد، محبوبه (1386)، «آسیب‌شناسی مهندسی فرهنگی دانشگاه‌ها»، مجموعه مقالات همایش ملی مهندسی فرهنگی، تهران: دبیرخانه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، جلد 2.
تولیت، سیدعباس (1382)، «مدیریت دفاع فرهنگی»، فصلنامه اندیشه انقلاب اسلامی، شماره 7 و 8، صص 130-107.
خمینی، روح‌الله (1378)، صحیفه نور، جلد 8، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
ـــــــــــــ (1378)، صحیفه نور، جلد 21، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
ـــــــــــــ (1378)، صحیفه نور، جلد 17، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
جاودانی شاهدین، حمید (1382)، «درآمدی بر شناخت ابعاد تهاجم فرهنگی و نحوه مقابله با آن»، روش‌شناسی علوم انسانی، شماره 35، صص 109-85.
دفت، ریچارد ال (1378)، تئوری و طراحی سازمان، ترجمه علی پارسائیان و سیدمحمد اعرابی، تهران: انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
درخشه، جلال؛ جهان‌بین، فرزاد (1388)، «بررسی رویکردها در ارتباط با نسبت دین و عناصر مدرنیته در دوره مشروطیت»، پژوهشنامه علوم سیاسی، شماره 15، صص 138-109.
دهقانی فیروزآبادی، حمیده؛ حمیدی، مهرزاد؛ سیف‌پناهی شعبانی، جبار (1389)، «ارتباط پنج بعد شخصیتی و شیوه‌های مقابله با تعارض»، مجله مدیریت ورزشی، شماره 7، صص 92-73.
ذوالفقارزاده، محمدمهدی؛ امیری، علی‌نقی؛ زارعی متین، حسن (1390)، «کشف (فرهنگ دانشگاه): واکاوی نظری و گونه‌شناختی مطالعات فرهنگ دانشگاهی»، مجله اندیشه مدیریت راهبردی، شماره 9، صص 98-45.
رحیمی، اکبر (1379)، «سرچشمه‌های تعارض‌های فرهنگی در تاریخ معاصر ایران»، فصلنامه شورای فرهنگ عمومی، شماره 5، صص 53-48.
روح‌الامینی، محمود (1394)، زمینه فرهنگ‌شناسی: تألیفی در انسان‌شناسی فرهنگی و مردم‌شناسی، تهران: انتشارات عطار.
سپهری، صفورا؛ پاکدامن، شهلا (1389)، «الگوهای ارتباطی خانواده و تعارضات فرزندان و والدین»، مجله روش‌ها و مدل‌های روانشناختی، شماره 2، صص 92-75.
شریعتی، علی (1379)، مجموعه‌ آثار: بازگشت، جلد 4، تهران: انتشارات الهام.
صحبت‌لو، علی؛ میرزامحمدی، محمدحسن (1388)، «جهانی‌شدن و چالش‌های فرهنگ مطلوب دانشجویی در نظام دانشگاهی کشور»، فصلنامه فرهنگ در دانشگاه اسلامی، شماره 2، صص 74- 47.
صدیق سروستانی، رحمت‌اله؛ قادری، صلاح‌الدین (1388)، «ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی هویت دانشجویان برمبنای مؤلفه‌های سنتی و مدرن (به‌تفکیک دانشگاه محل تحصیل)»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، شماره 8، صص 64-35.
فاضلی، نعمت‌اله (1382)، «بررسی تطبیقی فرهنگ دانشگاهی ایران و بریتانیا: مطالعه‌ای انسان‌شناختی بر علل ناکارآمدی آموزش دانشگاهی در ایران»، فصلنامه نامه انسان‌شناسی، شماره 3، صص 132-93.
فاضلی، نعمت‌اله (1396)، فرهنگ و دانشگاه، تهران: انتشارات ثالث.
قاسمی، حاکم؛ طالبی، معصومه (1388)، «فرهنگ ایرانی و جهانی‌شدن؛ فرصت‌ها و چالش‌ها»، چکیده مقالات نخستین همایش بین‌المللی تحولات ایران و جهان، به‌کوشش بهرام نوازنی، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
قلی‌زاده، آذر (1390)، جامعه‌شناسی فرهنگی، اصفهان: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان.
عبدالحمید، فرزانه؛ امیریان‌زاده، مژگان (1395)، «آسیب‌شناسی پوشش از دیدگاه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی فارس»، فصلنامه فرهنگ و دانشگاه، سال ششم، شماره 4، صص 624-601.
مسعودی‌فر، جلیل (1382)، «حفظ فرهنگ ایرانی‌ـ‌اسلامی در فرایند جهانی‌شدن»، مقالات چهاردهمین کنگره دین‌پژوهان کشور با عنوان جهانی‌شدن و دین؛ فرصت‌ها و چالش‌ها، ویراستۀ محمد بدیعی، چاپ اول، قم: نشر نمونه.
محسنی، علی‌اکبر (1383)، «آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی دانشگاه‌ها»، دایره‌المعارف آموزش عالی، زیرنظر نادرقلی قورچیان و همکاران، چاپ اول، جلد اول، تهران: بنیاد دانشنامه فارسی.
معیدفر، سعید؛ صبوری خسروشاهی، حبیب (1390)، «تعارض فرزندان با والدین در سبک زندگی»، فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 7، صص 97-67.
محمدزاده، عباس؛ مهروژان، آرمن (1375)، رفتار سازمانی (نگرش اقتضایی)، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
محمدزاده، علی (1396)، «بررسی آسیب‌های فرهنگی‌ـ‌روان‌شناختی اساسی در بین دانشجویان دختر و پسر»، فصلنامه فرهنگ در دانشگاه اسلامی، سال هفتم، شماره 1، صص 76-55.
محسنی تبریزی، علی‌رضا (1381)، «آسیب‌شناسی بیگانگی اجتماعی‌ـ‌فرهنگی؛ بررسی انزوای ارزشی در دانشگاه‌های دولتی تهران»، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شماره 26، صص 182-119.
محمودی، سیروس (1396)، «آسیب‌شناسی تربیت دینی دانشجویان از نظر اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور»، فصلنامه مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، شماره 1، صص 62-47.
مفتخری، حسین (1379)، «ضرورت بازشناسی تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی»، فصلنامه تاریخ اسلام، شماره 3، صص 6-3.
مهدوی، سید محمدصادق (1381)، «آسیب‌شناسی فرهنگی دانشجویان»، فصلنامه مطالعات جوانان، شماره 1 و 2، صص 124-99.
نقوی، علی‌محمد (1377)، جامعه‌شناسی غرب‌گرایی، تهران: انتشارات امیرکبیر.