واکاوی وضعیت روابط نسلی از دیدگاه دانشجویان دختر 26-20 سال دانشگاه‌های دولتی شهر تهران در سال 1395؛ با تأکید بر عوامل اجتماعی و فرهنگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس روابط عمومی دانشگاه الزهرا و دانشجوی دکترای جامعه شناسی/ گروه‌‎های اجتماعی؛ دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز ، ایران

2 استاد جامعه‌شناسی دانشگاه الزهرا و استاد مدعو دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، ایران

3 عضو هیئت علمی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران

چکیده

هدف این پژوهش، «واکاوی وضعیت روابط نسلی از دیدگاه دانشجویان دختر 26-20 ساله است. روش پژوهش ترکیبی (کیفی و کمی) است. بنابراین ابتدا یک مطالعۀ اکتشافی کیفی با رویکرد پدیدارشناسی و تئوری زمینه‎ای از طریق نمونه‎گیری نظری و تکنیک مصاحبه انجام و ابعاد روابط نسلی در سه بعد تفاوت دانشی، نگرشی و رفتاری شناسایی شد. سپس به روش کمی تأثیر متغیرهای مستقل عوامل اجتماعی و عوامل فرهنگی بر متغیر وابسته روابط نسلی از طریق رگرسیون چندمتغیره بررسی شد. جامعه آماری 11406 نفر بود که از این میان ۳۸۲ نفر به‌وسیله پرسشنامه، اطلاعات جمع‎آوری شد. جهت بررسی پایایی از ضریب آلفای کرونباخ و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد و نتایج نشان داد که متغیرهای وارد شده به معادله توانسته‎اند 55 درصد از واریانس تغییرات مربوط به متغیر وابسته را تبیین نمایند. ضرایب تأثیر مدل تبیین‌کننده روابط نسلی نیز نشان داد که از میان 7 متغیر وارد شده به معادله رگرسیون چهار متغیر «سبک زندگی، معاشرت با گروه همسالان، ارتباط و تعامل درون خانواده، دسترسی به وسایل ارتباط‌جمعی» معنادار شدند و سبک زندگی به‌واسطه تأثیر مستقیم و غیرمستقیم بیشترین تأثیر را بر متغیر روابط نسلی نشان می‎دهد. درنهایت با توجه به یافته‌های پژوهش، روابط نسلی از نوع تفاوت نسلی ارزیابی شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.

نویسندگان [English]

  • Seddigheh Abbasi 1
  • Khadijeh Safiri 2
  • Amir Masoud Amir Mazaheri 3
1 PhD Candidate, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran
2 Professor of Sociology, Alzahra University
3 Associate Professor, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran
چکیده [English]

.

الف)‌منابع فارسی

1. افلاطون (1362). «پنج رساله»، ترجمه پرویز صناعی، تهران: مرکز انتشارات علمی و فرهنگی.
2. اینگلهارت، رونالد (1373). «تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی»، ترجمه مریم وتر، تهران: انتشارات کویر.
3. بوردیو، پیتر (1388). «درسی درباره درس»، ترجمه ناصر فکوهی، تهران: نشر نی.
4. تافلر، الوین (1362). «موج سوم»، ترجمه شهیندخت خوارزمی، تهران.
5. توکل، محمد و مریم قاضی‌نژاد (1385). «شکاف نسلی در رویکردهای کلان جامعه‌شناختی: بررسی و نقد رهیافت‌های نسل تاریخی و تضاد با تاکید بر نظرات مانهایم و بوردیو»، نامه علوم اجتماعی، شماره 27: 97- 124.
6. توکلی، مهناز (1382). «بررسی ویژگی‌های دو نسل در چارچوب نظام ارزشی»، مجموعه مقالات گسست نسل‎ها، تهران: پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی، چاپ اول.
7. جانعلیزاده چوب بست، حیدری، محمدرضا سلیمانی بشلی (1390). «شکاف نسلی: توهم یا واقعیت؟»، مجله تخصصی مطالعات جامعه شناختی جوانان، سال دوم، شماره 1 (بهار).
8. جلالی، محمدرضا (1382). «روانشناسی سیاسی انقطاع نسل‌‎ها؛ نگاهی به پدیده گسست نسل‌‎ها»، به اهتمام علی‌‎اکبر علیخانی، تهران: پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.
9. جعفرزاده پور، فروزنده (1394). «بازنمایی روابط نسلی در تلویزیون»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.
10. جولانی، شمسی (1393). «بررسی مردم شناختی شکاف نسلی نزد مادران و دختران با تکیه بر رویکرد مارگرت مید (مطالعه موردی منطقه 5 تهران و شهرستان اسلامشهر)»، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکز.
11. ذوعلم، علی (1384). «تاملی در مفهوم چالش؛ واژه چالش در ادبیات اجتماعی- فرهنگی ایران»، ماهنامه زمانه، سال چهارم، شماره 36.
12. ساروخانی، باقر و مجتبی صداقتی فرد (1388). «شکاف نسلی در خانواده ایرانی»، پژوهش نامه علوم اجتماعی، سال سوم، شماره 4.
13. سفیری، خدیجه و سیده عقیله محمدی (1384). «هویت جنسیتی مادران و دختران، شکاف یا تفاوت؟»، مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، بهار.
14. غفاری، غلامرضا و ریحانه تمیزی‌فر (1390). «تبیین نسلی تغییرات ارزشی شهروندان تهرانی»، فصلنامه جامعه‌شناسی جوانان، مقاله 6، دوره 1، شماره 2، زمستان .
15. فاضلی، محمد (1382). «مصرف و سبک زندگی»، تهران: پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات.
16. فتحی، سروش و معصومه مطلق (1390). «جهانی شدن و فاصله نسلی (مطالعه جامعه شناختی فاصله نسلی: با تاکید بر فناوری اطلاعات و ارتباطات)»، مقاله 7، دوره 2، شماره 5، زمستان صص 145-177.
17. فیرحی، داوود (1382). «ملاکهای سیلان یا انقطاع نسل ها»، تهیه و تنظیم علی اکبر علیخانی، تهران: پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی
18. کوزر، لوئیس (1373). «زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌‎شناسی»، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
19. کلانی، سمیه (1393). «بررسی چالش‌های زندگی روزمره جوانان در گذر از هویت سنتی به هویت مدرن»، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه الزهرا (س).
20. گیدنز، آنتونی (1378). «راه سوم و بازسازی سوسیال دموکراسی»، ترجمه منوچهر محسنی، تهران: نشر تیرازه.
21. مانهایم، کارل (1380). «ایدئولوژی و اتوپیا»، ترجمه فریبرز مجیدی، تهران: سمت.
22. معیدفر، سعید (1383). «شکاف نسلی یا گسست فرهنگی- بررسی شکاف نسلی در ایران»، نامه علوم اجتماعی. شماره 24. صص55-80.
23. مددپور، محمد (1382). «صورت‌های نوعی گسست نسلی و فرهنگی، گسست نسل ها»، تهیه و تنظیم علی اکبر علیخانی، تهران: پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
24. مید، مارگارت (1385). «فرهنگ و تعهد»، ترجمه عبدالعلی دستغیب، تهران: انتشارات نوید شیراز.

ب) منابع لاتین

1. Bengston , V. L. (1970). “The Generation Gap: A Reviw and Typology of Social Psychological Perspective”, Youth and Society: 2 7 – 32.
3. Bourdio, Pierre (1984). “Questions De Sociology"; Les Editions Deminunit 7; rue Bernard palissy; paris. .
3. arahmand, M. and karimi M onjamoei, Y . (2016) . “ The Globalization of Culture and Social Identity Reflexivity” , Journal of Fundamental and Applied Sciences, 8(2s): 1268 – 1286
4. Glaser B. G. (2005). "The Impact of Symbolic Interaction on Grounded Theory". The Grounded Theory Review: An International Journal . Vol. ٤, Issue no. ٢, March
5. Hebdige, dick (2008). “Subculture the Meaning of Style”, Cultural Studies: An Anthology. Ed. Michael Ryan. P: 592.
6. Merali, N. (2006). “Indivilial Assimilattion Status and Intergenerational Gaps in Hispanic Refugee Families”, Intemational Journal for Advancement for Counseling, Vol. 26, No. 1.
7. Manhaiem, k (1952). “problems of generations”, in Essay in the Sociology of Knowlegde, London: Routlegde and Kegan Paul: 276-322.
8. New Strategist Editores (2008) “American Generations: Who They Are and How They Live”, 6TH edition New York: New Strategist Publications
9. Renk K. & et al (2007). “Gender and Age Differences in the Topics of Parent - dolescent Conflict”, The Family Journal , Counseling and Theapy for Couples and Families, Vol 13 No 2, April 2005: 139 – 149.
10. Schonpflug, Ute (2001). “Intergenerational Transmission of Values: The Role of Transmission Belts”, Journal of Cross-Cultural Psychology, vol32, no 2.
11. Smith, Hillary et al. (2002). “The Generation Gap: (Managing Technology-mediated Personal Social Networks), Chimera”,Institute for Sociotechnical Innovation and Research, No. 2, September.
12. Tyler, T. (2012). “Social networking and Globalization”, Mediterranean Journal of Social Sciences, Vol. 4, No. 6
13. Trotter R. T. (2012). “Qualitative research sample design and sample size: Resolving and unresolved issues and inferential imperatives”, Preventive Medicine 55: 398-400.