تحلیل عوامل موثر بر قربانی شدن سایبری درمیان شهروندان (مورد مطالعه: شهروندان شهر بابل)

فیروزجائیان, علی اصغر; موممنی, فاطمه; نصیری, سپیده

doi:10.22034/scs.2022.154226

تحلیل عوامل موثر بر قربانی شدن سایبری درمیان شهروندان (مورد مطالعه: شهروندان شهر بابل)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه جامعه شناسی،دانشگاه مازندران

² گروه روان شناسی،دانشگاه مازندران

³ گروه روان شناسی،دانشگاه ازاد،واحد آیت الله آملی

10.22034/scs.2022.154226

چکیده

یکی از حوزه های مورد نظر جرم شناسان در دهه های اخیر قربانی شناسی است.با گسترش و شیوع فضای مجازی با نوع جدیدی از قربانیان تحت عنوان قربانیان سایبری رو برو هستیم.فضای مجازی به دلائل مختلف امکان انواعی از جرائم و قربانی سازی به مجرمان را می دهد که می تواند پیامدهای ناگوار در حوزه فردی و اجتماعی به همراه داشته باشد.بر همین اساس این تحقیق درنظر دارد تا به بررسی عوامل موثر بر قربانی شدن سایبری با تاکید بر نظریه زندگی روزمره بپردازد. این تحقیق به روش پیمایش انجام گرفت اطلاعات از میان 384 نفر از شهروندان شهر بابل از طریق پرسشنامه با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای گردآوری گردیده است. نتایج حاصل از آزمون همبستگی نشان می دهد که بین متغیرهای نظریه زندگی روزمره و تجربه قربانی شدن در فضای مجازی (تنوع استفاده از فضای مجازی،رفتارهای پرخطر در فضای مجازی،حفاظت فیزیکی،حفاظت شخصی،جذابیت،تجربه قربانی شدن اطرافیان و عدم امنیت و کنترل) رابطه معنی داری وجود دارد.در عین حال رابطه میان حفاظت فیزیکی و حفاظت شخصی با قربانی شدن معکوس می باشد.در تحلیل چند متغیره نیز چهار متغیر رفتار پرخطر( Beta= 0/35 ) ، تجربه قربانی شدن اطرافیان Beta= 0/28 ) ،تنوع استفاده ار فضای مجازی Beta= 0/12 ) ، عدم امنیت در فضای مجازیBeta= 0/11 ) به ترتیب بر قربانی شدن سایبری تاثیر معنی دار نشان داده اند.ضریب تعیین (R2) نیز 26/0 درصد محاسبه‌شده است. به این معنی که 26 درصد از تغییرات «تجربه ی قربانی شدن مجازی» توسط متغیرهای حاضر در معادله تبیین شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of effective factors on cyber victimization among citizen (Case study: Babolian citizens)

نویسندگان [English]

Ali asghar firouzjaeian ¹
fatemeh momeni ²
sepideh nasiri ³

¹ university of mazandaran

² university of mazandaran

³ Azad university,Branch of Ayatollah Amoli.Amol,Iran.

چکیده [English]

One of the areas of criminology in recent decades is victimology. With the spread of cyberspace, we are confronting with a new type of victims called cyber victims. Cyberspace for various reasons allows a variety of crimes and victimization of criminals. It can have unfortunate consequences in the individual and social spheres. Therefore, this study aims to investigate the factors affecting cyber victimization with emphasis on the theory of daily life. This study was conducted on survey and data gathered from 384 citizens of Babol city.by using multi-stage cluster sampling method and questionnaire. The results of the correlation test show that There is a significant relationship between the variables of daily life theory and the experience of victimization in cyberspace (diversity of cyberspace use, high-risk behaviors in cyberspace, physical protection, personal protection, attractiveness, experience of near-by victimization and lack of security and control). At the same time, the relationship between physical support and personal support is the opposite of victimization. Beta = 0.12), cyber security Beta = 0.11 had a significant effect on cyber victims, respectively. The coefficient of determination (R2) is calculated as 0.26%, respectively. This means that 26% of the changes in the "cyber victimization experience" are explained by the variables in the equation

کلیدواژه‌ها [English]

Victimology
Cyber victimization
Theory of Everyday Life
Babolian Citizens

مراجع

منابع فارسی
- جباری، فهیمه (1395). شناسایی و رتبه بندی عوامل تاثیرگذار بر قربانی شدن سایبری (مورد مطالعه: دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه های غیرانتفاعی استان مازندران). پایان نامه کارشناسی ارشد. موسسه آموزش عالی نیما.
- رمضانی، الهام ، پورابراهیمی، علیرضا. (1395). امنیت اطلاعات فردی و قربانی شدن سایبری کاربران شبکه های اجتماعی. دومین کنفرانس بین المللی مدیریت و فناوری اطلاعات و ارتباطات.
- ریسمانچی، ناهید. (1395). مطالعه جامعه شناختی تاثیر قربانی مزاحمت شدن (سایبری و سنتی) به عنوان منبع فشار بر روی انحراف. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه مازندران.
- سایت پلیس فتا(1392 و 1399)گزارش جرائم سایبری،https://cyberpolice.ir
- سایت خبرگزاری فارس(1394) گزارش https://www.farsnews.ir
- علیخواه، فردین و نجیبی ربیعی، مریم. (1385). زنان و ترس از جرم در فضاهای شهری. فصلنامه ی علمی پژوهشی رفاه اجتماعی. 6(22)، 131-109.
- علیوردی نیا، اکبر و علیمردانی، منا. (1396).کاربست تجربی نظریۀ فعالیتهای روزمره در بررسی رفتارهای انحرافی دانشجویان. فصلنامه جامعه شناسی کاربردی.28(67)،24-1. https://dx.doi.org/10.22108/jas.2017.21442
- فتاحیان، م. (1396). بررسی علل جهانی افزایش خشونت سایبری علیه زنان. قانون یار, 3(3), 29-48. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=308385
- مالمیر، محمود و زررخ، احسان. (1389). پیشگیری از بزه دیدگی سایبری. فصلنامه علمی – ترویجی مطالعات پیشگیری از جرم. 5(17)، 86-59.
- میری, ابوالحسن, علیخانی, پریسا. (1394). قربانی‌شدن زنان در فضای مجازی از دیدگاه کاربران زن و تأثیر آن بر اعتقادات اسلامی و کیفیت زندگی کاربران. اسلام و مطالعات اجتماعی،شماره 3 پیاپی 1: 146-180.
- نیازی، محسن، شاطریان، محسن، بابایی، حسن و صدیق محمدی، محمد.(1394). فراتحلیل عوامل مؤثر بر ترس از جرم در پژوهش های ایرانی. مجله مسائل اجتماعی ایران. 6(2)، 218-195. http://dx.doi.org/10.18869/acadpub.jspi.6.2.195
- ویلیامز، فرانک پی و مک شین، ماری لین دی. (1386).نظریه های جرم شناسی. ترجمه علیرضا ملک محمدی. تهران: نشر میزان.
منابع انگلیسی
- Ballard, Mary Elizabeth & Welch, Kelly Marie.(2015).Virtual Warfare: Cyberbullying and Cyber-Victimization in MMOG Play. Games and Culture, 1-26.
- Biderman, Albert. (1982) book review: Victims of Personal Crime: An Empirical Foundation for a Theory of Personal Victimization, by MICHAEL J. HINDELANG, MICHAEL R. GOTTFREDSON, and JAMES GAROFALO. Contemporary Sociology, Vol. 11, No. 1:. 41-42.
- Bock,K, Shannon,S Movahedi,Y, & Cukier, M(2017) Application of Routine Activity Theory to Cyber Intrusion Location and Time, 13th European Dependable Computing Conference, Conference Paper, (Bock et al., 2017)
- Brown, Christina F, Demaray, Michelle Kilpatrick & Secord, Stephanie M. Cyber victimization in middle school and relations to social emotional outcomes. Computers in Human Behavior, 35, 12–21.
- Chan, Sherilynn F. & La Greca, Annette.(2015).Cyber Victimization and Aggression: Are They Linked with Adolescent Smoking and Drinking? Child Youth Care Forum.
- Halder, Debarati & Jaishankar, k. (2011) Cyber Gender Harassment and Secondary Victimization: A Comparative Analysis of the United States, the UK, and India, Victims & Offenders. Victims and Offenders, 6: 386–398.
- Holt, Thomas J, Fitzgerald, Sarah, Bossler, Adam M, Chee, Grace and Ng, Esther. (2014). Assessing the Risk Factors of Cyber and Mobile Phone Bullying Victimization in a Nationally Representative Sample of Singapore Youth. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology, 1-18.
- Choi, K & Lee, Jin Ree. (2017).Theoretical analysis of cyber-interpersonal violence victimization and offending using cyber-routine activities theory. Computers in Human Behavior, 1-37.
- Chen, Q., Lo, C. K. M., Zhu, Y., Cheung, A., Chan, K. L., & Ip, P. (2018). Family poly-victimization and cyberbullying among adolescents in a Chinese school sample. Child abuse & neglect, 77, 180-187. doi:10.1016/j.chiabu.2018.01.015
- Dammert, Lucia & Malone, Mary Fran T. (2006).Does It Take a Village? Policing Strategies and Fear of Crime in Latin America. Latin American Politics and Society, Vol. 48(4): 27-51.
- Erentaite, Rasa, Bergman, Lars R & Zukauskiene, Rita. (2012). Cross-contextual stability of bullying victimization: A person-oriented analysis of cyber and traditional bullying experiences among adolescent. Scandinavian Journal of Psychology, 53, 181–190.
- Halder, Debarati & Jaishankar, k. (2012). Cyber Crime and the Victimization of Women: Laws, Rights and Regulations. . Published by Information Science Reference, USA .
- Hsieh,M,L & Wang, S,K.(2018) Routine Activities in a Virtual Space: A Taiwanese Case of an ATM Hacking Spree, International Journal of Cyber Criminology, Vol. 12(1): 333–352. DOI: 10.5281/zenodo.1467935.
- Kirchhoff,G,F (2006)Perspectives on Victimology The Science, the Historical Context, the Present. Department of International Applied Studies Graduate School of Human Sciences, Graduate School of Victimology, Tokiwa International Victimology Institute.
- Li, Y. a. L., Dongping and Li, Xian and Zhou, Yueyue and Sun, Wenqiang and Wang, Yanhui and Li, Jinfeng. (2018). Cyber victimization and adolescent depression: The mediating role of psychological insecurity and the moderating role of perceived social support. Children and Youth Services Review, 94(c), 10-19. doi: 10.1016/j.childyouth.2018.09.027
- Leukfeldt ,E,R.Yar,M(2016)Applying Routine Activity Theory to Cybercrime: A Theoretical and Empirical Analysis, Deviant Behavior, 37:3, 263-280, DOI:10.1080/01639625.2015.1012409.
- -Longoborci, C., Settani. M., Fabris, M.A., & Marrengo, D.(2020). Follow or be followed: Exploring the links between Instagram popularity, social media addiction, cyber victimization, and subjective happiness in Italian adolescents. Journal of Children and Youth Services Review.vol,113:1-7
- Ngo, Fawn T. & Paternoster, Raymond. (2011). Cybercrime Victimization: An examination of Individual and Situational level factors. International Journal of Cyber Criminology , Vol 5(1): 773-793.
- Ozdemir, Yalcin. (2014). Cyber victimization and adolescent self-esteem: The role of communication with parents. Asian Journal of Social Psychology, 17: 255–263.
- Pereira, Filipa, Spitzberg, Brain H. & Matos, Marlene. (2016). Cyber-harassment victimization in Portugal: Prevalence, fear and help-seeking among adolescents. Computers in Human Behavior, 62, 136-146.
- Rontree, P. W. (1998). A Reexamination of the Crime-Fear Linkage. Journal of Research in Crime and Delinquency, 35(3), 341-372
- Chan, S. F., La Greca, A. M., & Peugh, J. L. (2019). Cyber victimization, cyber aggression, and adolescent alcohol use: Short-term prospective and reciprocal associations. Journal of adolescence, 74, 13–23. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2019.05.003
- Ramsey, Jaimi L, Dilalla, Lisabeth F & Mccrary, Megan K.(2015).Cyber Victimization and Depressive Symptoms in Sexual Minority College Students. Journal of School Violence, 1–20
- Shoham, S.G., Knepper, P., & Kett, M. (Eds.). (2010). International Handbook of Victimology (1st ed.). Routledge. https://doi.org/10.1201/EBK1420085471
- AFSHAR, S., & ALIZADEH AGHDAM, M., & ABBASZADEH, M., & KOUHI, K. (2019). A Meta-Analysis Study on Factors Affecting Fear of Crime among Iranian Citizens. SOCIAL PROBLEMS OF IRAN (JOURNAL OF KHARAZMI UNIVERSITY), 10(1 ), 5-26. https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?id=691762
- Truman, Jenifer L. (2007). Fear of crime and Perceived risk of victimization among college students. A thesis submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Arts in the Department of Sociology in the College of Sciences.
- Vale, A., Pereria, F., Goncalves, M & Matos, M. (2018). Cyber-aggression in adolescence and internet parenting styles: A study with victims, perpetrators and victim-perpetrators. Journal of Children and Youth Services Review. 93(88-99).
- Yu, Szde. (2014). Fear of Cyber Crime among College Students in the United States: An Exploratory Study. International Journal of Cyber Criminology, Vol 8 (1): 36–46.