شناسایی الگوی ذهنی متخصصان نسبت به تأثیر عوامل قومی در فرآیند نمانام ملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی رشته علوم ارتباطات اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه علوم ارتباطات و دانش‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 دانشیار گروه علوم ارتباطات و دانش‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.22034/scs.2023.390297.1421

چکیده

شناسایی مؤلفه‌های قومی یکی از موضوعات تاثیرگذاری است که در فرآیند برندسازی ملی اهمیت می‌یابد. از وظایف دولت‌ها در دنیای مدرن آن است که در راستای نیل به اهداف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی از ظرفیت برندسازی ملی در جهت تمایز، ایجاد قدرت و جذابیت بهره گیرند. به‌همین‌منظور هدف مقالۀ حاضر شناسایی و رتبه‌بندی عوامل قومی مؤثر بر برند ملی است که منجر به کشف الگوی ذهنی متخصصین برندسازی ملی می‌گردد. مقالۀ پیش‌رو با بهره‌گیری از مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی منابع مکتوب تلاش دارد به این سوال پاسخ دهد که تاثیر اقوام ایرانی بر برند ملی چگونه است؟ روش پژوهش این مقاله نیز آزمون «کیو» است که به شناسایی رابطۀ میان اقوام ایرانی و برند ملی می‌پردازد و با به‌کارگیری تحلیل عاملی اکتشافی، الگوی ذهنی متخصصان حوزۀ برند ملی را شناسایی می‌کند. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که هشت مؤلفه برای متغیر اقوام ایرانی و شش مؤلفه برای متغیر برند ملی کشف شده است که از این میان، بین مؤلفه «فرهنگ قومی» با «تصویر بین‌المللی» رابطۀ مثبت و معنادار و «منافع قومی» با «سرمایه‌های اقتصادی» رابطۀ منفی و معناداری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Identifying the mental model of experts regarding the influence of ethnic factors in the process of national branding

نویسندگان [English]

  • Sajad Kordani 1
  • Zahra Kharazi mohamadvandi Azar 2
  • Mohammad Soltanifar 3
1 Ph.d.student of Department of Communication Sciences & Knowledge Studies, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor of Department of Communication Sciences & Knowledge Studies, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Associate Professor of Department of Communication Sciences & Knowledge Studies, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Identification of ethnic components is one of the influential issues that become important in the process of national branding. One of the duties of the governments in the modern world is to use the capacity of national branding in order to achieve political, social and economic goals in order to differentiate, create power and attractiveness. For this reason, the aim of this article is to identify and rank the ethnic factors affecting the national brand, which leads to the discovery of the mental model of national branding experts. Using library studies and reviewing written sources, the following article tries to answer the question, what is the impact of Iranian ethnic groups on the national brand? The research method of this article is the "Q" test, which identifies the relationship between Iranian ethnic groups and the national brand, and by using exploratory factor analysis, it identifies the mental model of experts in the field of national brand. The findings of the article show that eight components have been discovered for the variable of Iranian ethnic groups and six components for the variable of the national brand. There is a negative and significant relationship.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Brand"
  • "National Branding"
  • "Ethnic Elements"
  • "National Image Management"
  • "Factor Analysis"
فهرست منابع
احمدی، حمید (1378). قومیت و قوم‌گرایی در ایران؛ افسانه و واقعیت. تهران: نشر نی.
اردلان، امین؛ وظیفه‌دوست، حسین و نیکومرام، هاشم (1398). برنامه‌ریزی آینده ایران با نمانام‌سازی ملی. فصلنامه آینده‌پژوهی مدیریت، سال سی‌ام، (116)، 153-169.
استفورد، گ. (1389). نظریه‌ها و مکاتب. ترجمه مهدی رجبی، تهران: مرکز آموزش و پژوهش همشهری.
بهرامیان، شفیع (1394). رسانه و همگرایی اقوام در ایران: بررسی نقش وسایل ارتباط‌جمعی و رسانه‌های مجازی بر همگرایی بین‌قومی در ایران و ارائه الگوی مدیریت رسانه در زمینه روابط بین‌قومی. (پایان‌نامه دکتری). دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
تاج‌بخش، غلامرضا (1400). واکاوی عوامل فرهنگی مؤثر بر وقوع طلاق با کاربست روش Q. فصلنامه جامعه‌پژوهی فرهنگی، سال دوازدهم، (4)، 1-23.
جلالی، مهدی (1397). بررسی تطبیقی هویت قومی و هویت ملی در میان دانش‌آموزان ترک آذری‌زبان و کردزبان (مطالعه موردی شهرستان میاندوآب). فصلنامه مطالعات میان‌فرهنگی، 13(37)، 69-98.
خطیبی، حسین (1397). بررسی تأثیر رفتارهای ارتباطی ایرانیان در مؤلفه‌های شش‌گانه برند ملی. (رساله دکتری). دانشگاه علوم و تحقیقات: گروه علوم ارتباطات و دانش‌شناسی.
خوشگویان‌فرد، علیرضا (1386). روش‌شناسی کیو (چاپ اول). تهران: انتشارات سروش.
ذبیحی جامخانه، محسن؛ آذر، عادل؛ معزز، هاشم و مقیمی، محمد (1398). تبیین چهارچوبی برای نمانام‌سازی جمهوری اسلامی ایران. نشریه علمی مطالعات انقلاب اسلامی، 16(57)، 53-68.
صفری، علی و خیری، نوشین (1397). شناسایی الگوی ذهنی کارکنان به روش کیو. فصلنامه علمی‌ ـ ‌پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، (89)، 91-118.
صفوی، یحیی؛ علی‌پور، ع. و حیدری، ج. (1395). نقش اقوام در انسجام و تحکیم قدرت ملی. فصلنامه مطالعات راهبردی ناجا، (2)، 131-157.
محمدی‌فر، یوسف؛ احمدیان، قدرت و حشمتی، افشین (1398، بهار و تابستان). پیامدهای برندیابی‌ ملی برای جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر ابعاد سیاسی و اقتصادی. دوفصلنامه مطالعات اقتصاد سیاسی بین‌الملل، 2(شماره اول)، 25-56.
معصوم‌زاده‌‌زواره، ابوالفضل؛ شمسی، جعفر و ابراهیمی، ابوالقاسم (1392). تدوین راهبردهای نمانام‌سازی ملی در ایران. چشم‌انداز مدیریت بازرگانی، (16)، 29-52.
مهدی‌زاده، سید محمد (1392). نظریه‌های رسانه؛ اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی. تهران: انتشارات همشهری.
وبستر، فرانک (1390). نظریه‌های جامعه اطلاعات. ترجمه اسماعیل قدیمی، تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر.
 
Anholt, S. (2013). Beyond the Nation Brand: The Role of Image and Identity in International Relations. Exchange: The Journal of Public Diplomacy, (2), 6-12.
Azad, N.; Hozouri, S.; Zarifi, S. & Khodashenas, Y. (2013). A factor analysis to detect factors influencing building national brand. Management Science Letters, 777-782.
Chandra, K. (2006). What Is Ethnic Identity And Does It Matter? Annu Review Of Political Science, 397-424.
Dehdashti Shahrokh, Z. & Sepahvand, A. (2022). Unpacking nation branding: Identification of key influential, processual, and outputs. Marketing Science and Technology Journal, 1(4), 47-78.
Dinnie, K. (2008). Nation Branding: Concepts, Issues, Practice. Oxford: Elsevier.
Fan, Y. (2010, May). Branding the nation: Towards a better understanding. Place brandinf and public diplomacy, 97-103.
He, L.; Wang, R. & Jiang, M. (2020). Evaluating the effectiveness of China’s nation branding with data from social media. Global Media and China, 5(1), 3-21.
Hutchinson, J. & Smith, A. (1996). Ethnicity. Oxford, UK: Oxford Univ. Press.
Kaneva, N. (2011). National Branding: Toward an Agenda for Critical Research. International Journal of Communication, (5), 117-141.
McGrath, J. & Farkas, U. (2021, May 26). Anholt Ipsos Nation Brands Index (NBI). Place Brand Research.
Park, T. (2021). Nation Branding And Its Significance; A Literature Perspective. Ilkogretim Online-Elementary Education Online, 20(6), 947-959.
Peterson, J. (2006, Autumn). Qatar and the World: Branding for a Micro-State. Middle East Journal, (60), 732-748.
Yuquan, L.; Jianxin, S. & Lin , Z. (2023, February 22). Ethnic elements in Chinese cosmetic brands: An exploration of digital communication effects on the recognition of Chinese national identity. Telematics and Informatics Reports, (10).
Zeineddine, C. (2018). Branding European countries in the aftermath of important political transitions. Proceedings of the International Conference on Business Excellence, 12(1), 1059-1068.
Zhang, Y.; Tsang, D. & Fuschi, D. (2020). Chinese multinationals on the New Silk Route: Managing political risk by branding the nation. Thunderbird International Business Review, 62(3), 291-303.